آیا تا به امروز به یک قطعه هنری نگاه کرده اید که لایه‌های آسمان در سطح آن باز شود؟ در صورتی که لاجورد آسمان‌ها در دایره‌های بسیار زیبای آن حک می‌شوند، اشکالی از گل‌های آسمانی و پرندگان خارق العاده به صورت مکرر در الگوهای ابدی لطف آسمانی رویت می‌شوند. این نوعی هنر است که در زبان فارسی به اسم میناکاری نامیده می‌شود. اهمیت این کار دست ایرانی از پیچیدگی‌های هنر و فرهنگ ایرانی از تاریخ طولانی آن حاصل می‌شود. چنانچه دوست دارید در رابطه با این کار دستی نفیس ایرانی بیشتر بدانید، مجموعه گالری سرو این مقاله را برای شما آماده کرده است.
میناکاری چیست و چگونه انجام می‌شود؟
مینا لعابی شفاف و شیشه ای است که از امتزاج لعاب‌های شیشه ای و اکسیدهای فلزی به وجود می‌آید. مینا از ترکیب طلا کاری، مرص کاری، شیشه کاری روی فلز به وجود آمد. برخی از محققان قدمت هنر میناکاری در ایران را به 1500 سال پیش از میلاد دانسته اند. ظهور آن بر روی فلز در سده ششم تا چهارم پیشاز میلاد است. این هنر با گذشت زمان به وسیله اقوام و تمدن‌های گوناگون مورد استفاده قرار گرفته و بدون توقف به حیات خود ادامه داده است. زیر ساخت‌های این هنر زیبا شامل طلا، مس، نقره، ورشو، آهن و برنج می‌باشند.
در بعضی از موارد بر روی کاشی، سرامیک، شیشه و سفال نیز میناکاری شده است. استفاده از مس به عنوان بدنه جهت کارهای مینایی از قرن 17 شروع به افزایش کرد. لعاب میناکاری مهم ترین و اصلی ترین ماده این هنر محسوب می‌شود که در حالت معمولی از غلظت خاصی برخوردار است که در اثر حرارت دیدن به ماده ای سخت تبدیل شده و حالت شفاف و شیشه ای پیدا می‌کند. رنگ‌های مینایی در حالت کلی با اکسیدهای فلزی و مواد شیشه ای مخلوط می‌شوند.
به منظور نقاشی این پودرها را با روغن سبک نظیر روغن اسطوخودوس یا آب ترکیب می‌کنند تا به طور خمیری در آید. لعاب شیشه ای از ترکیب شن یا سنگ چخماق یا کربنات دو سود و در بعضی اوقات سرب به دست می‌آید که به منظور ایجاد مینای رنگی به این ترکیبات اکسیدهای فلزی اضافه می‌شود همچون رنگ آبی که از ترکیبات اکسید روی، اکسید کبالت، سنگ چخماق به دست می‌آید. ساعت میناکاری، ست گلدان و بشقاب میناکاری نمونه‌هایی از آثار هنری زیبای میناکاری هستند که در فروشگاه گالری سرو موجود هستند. ساعت میناکاری با استفاده از فنون میناکاری، طرح‌های زیبا و چشم نوازی را بر روی صفحه ساعت نشان می‌دهد.
ست گلدان نیز با طرح‌های میناکاری بر روی سطح خود، فضاهای داخلی و خارجی را زیبا و شاداب می‌نماید. همچنین، بشقاب میناکاری با طرح‌های رنگارنگ و هنری خود، می‌تواند یک وسیله دکوری زیبا و شیک برای میزهای تحویل و سایر محیط‌ها باشد. میناکاری با ترکیب هنر و صنعت، آثاری منحصر به فرد و فوق العاده ایجاد می‌کند که توانسته است در دسته بندی هنرهای دستی، جایگاه ومخصوصی را به خود اختصاص دهد.
انواع مینا کاری
میناکاری یکی از هنرهای زیبا و سنتی کشور ایران است که بر روی فلزات، سرامیک‌ها و یا سفال‌ها انجام می‌شود. این هنر شامل تزئین سطوح مختلف با رنگ‌های شفاف و لعاب‌های مخصوص می‌باشد. در حالت کلی انواع مینا کاری طبق مواد اولیه، روش اجرا و کاربرد به دسته‌های زیر تقسیم بندی می‌شوند:
- میناکاری نقاشی (مینای خانه بندی): در این روش، طرح‌ها به طور دستی بر روی سطح فلزی، به طور معمول مس، کشیده می‌شوند. پس از آن رنگ‌های مخصوص میناکاری با قلم بر روی طرح اجرا شده و در کوره پخته می‌شوند.
- میناکاری خانه بندی (مینای سیاه قلم): در این روش، ابتدا خطوطی از سیم‌های بسیار نازک فلزی بر روی سطح لحیم کاری شده و خانه‌هایی کوچک به وجود می‌آیند. پس از آن این خانه‌ها با رنگ‌های مینایی پر و در کوره پخته می‌شوند.
- میناکاری برجسته: در این نوع میناکاری، سطح فلز به طور برجسته و دارای الگوهای خاص ساخته می‌شود. پس از آن بر روی برجستگی‌ها و فرو رفتگی‌ها با لعاب میناکاری و رنگ پر می‌شود.
- میناکاری حکاکی (مینای کنده کاری): ابتدا سطح فلز را با ابزار مخصوص حکاکی نموده و پس از آن با رنگ مینایی پر می‌کنند.
- میناکاری تلفیقی: ترکیبی از چند تکنیک، از جمله میناکاری نقاشی و برجسته‌کاری می‌باشد که این نوع آثار بسیار خاص و منحصر به فرد هستند.
- میناکاری سرامیکی: این روش بر روی ظروف سرامیکی اجرا شده و بعد از کشیدن طرح و رنگ آمیزی، در کوره حرارت می‌بیند.
- میناکاری زیر لعابی: طرح و نقش‌ها پیش از لعاب کاری بر روی سطح کشیده و پس از آن در کوره پخته می‌شوند.
- میناکاری نقاشی روی طلا: این روش روی طلا اجرا می‌شود و به علت ارزش بالا و دقت مورد نیاز، اکثرا در جواهرات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- مینا کاری سفال: مینا کاری سفال یکی از شاخه‌های زیبا و جذاب هنر میناکاری بوده که با استفاده از تکنیک‌ها و رنگ‌های خاص بر روی ظروف یا سطوح سفالی صورت می‌گیرد. مینا کاری سفال ترکیبی از هنر میناکاری و سفال گری است و زیبایی خارق العاده ای به آثار هنری می‌بخشد.
وسایل مینا کاری
در این قسمت از مقاله وسایل مینا کاری را برای شما شرح می‌دهیم:
شیشه
یکی از وسایل مینا کاری که نیاز دارید شیشه است که به عنوان تخته کار نیاز دارید که رنگ را بر روی آن بریزید و با استفاده از کاردک بر روی شیشه کار کنیم. تخته کار می‌تواند صفحه شیشه ای یا یک تکه از کاشی قدیمی باشد که بتوانید به راحتی بر روی آن کار کنید.
کاردک
کاردک در میناکاری به عنوان یکی از وسایل مینا کاری بسیار مهم و ضروری جهت ایجاد ظرافت و دقت در طرح‌ها و آماده سازی سطوح کار مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ابزار برای مراحل متعدد میناکاری کاربرد دارد.
سوزن (خودکار سوزنی)
خودکار سوزنی یکی از وسایل مینا کاری مورد نیاز محسوب می‌شود. از خودکار سوزنی به منظور سوزن کشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
محلول بس
محلولی که به منظور ترکیب رنگ مورد استفاده قرار می‌گیرد محلول بس می‌باشد که این محلول، محلولی بی رنگ با حالت مایع به منظور چسبندگی و معلق نگه داشتن ذرات رنگی که رنگ به صورت پودر می‌باشد و به آن حالت چسبندگی می‌دهد تا راحت تر بتوانید با آن کار کنید. محلول بس زمانی که درون کوره برود، می‌سوزد و دیگر اثری از آن باقی نخواهد ماند.
انواع قلم موی رنگ
از انواع قلم موها می‌توان به ترتیب قلموی کف رنگ، قلموی دورگیری و شنگ و خطایی اشاره کرد که از این قلم موها می‌توانید برای رنگ زدن میناکاری استفاده کنید.
محوکن
محوکن یکی دیگر از وسایل مینا کاری است که به منظور پاک کردن اضافات رنگ از بخش‌های چکش خواری از آن استفاده می‌کنیم.
مداد میناکاری
این وسیله که برای طراحی روی لعاب استفاده میشه،اثر این مدادها روی لعاب به راحتی پاک میشه ولی مداد معمولی مشکل‌تر پاک میشه و سعی کنید از این نوع مدادها استفاده کنید.
انواع رنگ‌ها
رنگ‌های میناکاری اصلی ترین وسایل مینا کاری به شمار می‌آیند که به صورت پودر می‌باشند و شش رنگ اصلی مورد استفاده آن آبی لاجوردی، آبی فیروزه ای، رنگ سبز جهت زدن شنگ، رنگ قهوه ای برای دورگیری کار، رنگ گل ماشی و سرنج می‌باشد.
لعاب میناکاری
به منظور کار بر روی لعاب میناکاری می‌توانید از لعاب سری سه تایی بشقاب استفاده کنید. این بشقاب‌ها در اندازه‌های 8 سانتی متری، 10 سانتی متری و 12 سانتی متری هستند که به آسانی می‌توانید بر روی آن کار کنید. البته از بشقاب‌ها و لعاب‌های میناکاری دیگری نیز می‌توانید استفاده کنید، اما پیشنهاد ما به شما استفاده از اینگونه لعاب‌های میناکاری کوچک است.
درآمد میناکاری چقدر است؟
خلق آثار هنری چشم نواز و خارق العاده، از دوران باستان تا به امروز بسیار رایج بوده است. این آثار هنری به وسیله افرادی خلاق و ماهر ایجاد و سبب به وجود آمدن رشته‌های شغلی متعددی از جمله میناکاری شده است. این روزها اشخاص بسیار زیادی مشتاق به فعالیت در این رشته هنری هستند و نخستین سوال شان، در رابطه با میزان درآمد شغل میناکاری است. به طور معمول افراد حاضر در این عرصه، به علت میزان استقبال خوبی که مردم از محصولات شان دارند، بسیار راضی و خرسند هستند.
حتی در بعضی از موارد، شاغلان این حوزه اقدام به صادرات محصولات خود می‌کنند که درآمد بسیار بالایی برایشان حاصل می‌کند. البته کارشناسان میناکاری معتقد هستند که دولت می‌تواند، میزان صنایع دستی صادراتی را تا حدود ۲۰ درصد نیز بیشتر کند. این کار موجب می‌شود که رونق بیشتری به کسب و کار فعالان این زمینه داده شود.
از اصلی ترین سوالات کاربران پس از علاقه مندی به شغل میناکاری، میزان درآمد میناکاری است. در حالت کلی میناکاری را می‌توان به عنوان یک رشته درآمد زا برای هر شخصی که به این هنر علاقه دارد، در نظر گرفت. به منظور تهیه هر قطعه مینا باید حدود ۱۰ نفر مشغول شوند. این یعنی تعداد اشخاصی که می‌توان با تاسیس یک کارگاه میناکاری در آن جا مشغول به کار شوند، بسیار بالا است. با داشتن صبر و حوصله در انجام کار تخصصی میناکاری شما می‌توانید به یک برند عالی تبدیل شده که قطعاً هنرشناسان مبلغ بسیار بالایی برای هنر شما پرداخت خواهند کرد و شما از درآمد میناکاری، خرسند و رضایت کامل خواهید داشت. به منظور موفق شدن در رشته ظریفی همچون میناکاری باید حتما آموزش عالی نزد یک استاد برتر را دیده باشید و پس از آن با هزینه اولیه بسیار کم و یک مکان کوچک نیز می‌توانید شروع به کار کنید.
نکات قابل توجه هنگام خرید ظروف میناکاری
در زمان خرید ظروف میناکاری باید به یک سری نکات توجه داشته باشید که شامل موارد زیر می‌شود:
- براق بودن، شفافیت، صیقل بودن ظروف میناکاری نشان دهنده استفاده از رنگ مرغوب و خوب پخته شدن آن در کوره می‌باشد، اما چنانچه در زمان دست کشیدن بر روی ظروف زبری و ناصافی احساس نمودید، نشانه کیفیت نامناسب آن کالا است.
- طرح‌ها و نقش‌ها باید تمیز و با ظرافت کار شده باشد و الگوی بسیار منظمی را داشته باشد.
- به پشت ظرف نگاه کنید که از لعاب میناکاری مرغوب و با کیفیت و بدون زدگی و ترک برخوردار باشد.
- به دقت درون ظروف را نگاه کنید، در صورتی که ترک خوردگی روی رنگ و یا لعاب میناکاری مشاهده کردید، نشان دهنده سوخته شدن ظرف در زمان کوره کاری است.
- ظروفی که از ورق مس بسیار نازک ساخته شوند، بسیار سبک هستند و به طور معمول قلم زنی ضعیفی دارند.
- به برش‌های اطراف ظرف و قلم زنی درون آن توجه کنید که یکنواخت و یک دست باشد.
سخن آخر
از اینکه در این سفر به دنیای هنر میناکاری به ما پیوستید متشکریم و امیدوارم از مطالعه این مقاله لذت برده باشید. برای جزئیات بیشتر و یا سفارش کارهای هنری میناکاری، می‌توانید از طریق فروشگاه اینترنتی گالری سرو اقدام کنید. گروه هنری گالری سرو تمام تلاش خود را کرده تا مجموعه متنوعی از محصولات هنر میناکاری ایرانی را برای شما همراهان گرامی در فروشگاه آنلاین خود داشته باشد. جهت برقراری ارتباط با کارشناسان سایت گالری سرو می‌توانید با شماره‌های درج شده در سایت تماس حاصل نمایید.
